O TRENDZIE SYNESTETYCZNEGO PROJEKTOWANIA DLA ZMYSŁÓW
„Wzrok odkrywa to, co dotyk już wie. Można myśleć o zmyśle dotyku jako podświadomości wzroku. Nasze oczy gładzą różne powierzchnie, kontury i krawędzie, a nieświadome wrażenie taktylne określa przyjemność i nieprzyjemność tego doświadczenia”.
(J. Pallasmaa, Oczy skóry)
Holistyczna teoria świata zakłada, że wszystkie zjawiska doświadczane są przez człowieka za pomocą pięciu zmysłów. Tymczasem w kulturze zachodniej przestaliśmy postrzegać ciało w całości. Od czasów oświecenia „zamieszkaliśmy w swoich głowach”.
Mieliśmy być przede wszystkim racjonalni, a wzrok był tym narzędziem, które rzekomo dostarczało pełni informacji. Okulocentryzm pozwalał też zachować dystans wobec nieracjonalnych odczuć.
Wyzwania współczesności, z wszelkimi traumatycznymi doświadczeniami w makro- i mikro skali ludzkiej egzystencji, decydują o tym, że wszyscy coraz bardziej potrzebujemy żyć w zgodzie i kontakcie ze zmysłami, nie tylko patrząc, ale także czując i dotykając. Tempo życia i ilość bodźców jest obecnie tak duża, że wszyscy jesteśmy zmęczeni i zestresowani. Design chce wspierać nasze dążenia do osiągnięcia dobrostanu. Coraz powszechniej poszukiwany w dzisiejszym świecie well-being, definiowany jest jako stan komfortu, zdrowia i szczęścia. To także myślenie o materiałach, które są zdrowe i stymulują zmysły. I projektanci, i użytkownicy szukają wrażeń dotykowych. W przyszłości ten trend jeszcze się pogłębi.
Współczesny design, bogatszy o wszystkie doświadczenia wynikające z upowszechnienia przemysłowej, seryjnej produkcji, wraca do szeroko pojmowanych tradycji manualnych. Dotyk powraca pod postacią nowych technologii, np. haptycznych urządzeń, ekranów dotykowych. W erze emocji i doświadczeń sam obraz już jednak nie wystarcza. Z każdym rokiem wzrasta wartość solidnej rzemieślniczej wiedzy, eksperymentów tworzywowych, obeznania z materiałami i tkwiącymi w nich możliwościami.
Design synestetyczny, stawiający na pobudzanie i angażowanie więcej niż jednego zmysłu, nakazuje przedmiotom, płaszczyznom, fakturom być nie tylko przyjemnymi dla oka, ale też pobudzającymi w kontakcie dotykowym, zapachowym, słuchowym.
Ze zrozumiałych względów trendy te są szczególnie wyraźne w projektowaniu tkanin i znajdowaniu im miejsca we współczesnej architekturze oraz aranżacji wnętrz. Widać wyraźnie rosnące zainteresowanie doznaniami zmysłowymi i taktylnymi. Projektanci zaczynają coraz intensywniej myśleć manualnie, tworząc projekty, które rozszerzają i wzbogacają haptyczne doświadczenia. Uczą użytkowników zmysłami czytać faktury, miękkość, gęstość, wagę oraz temperaturę materiałów, z którymi ich ciała mają kontakt w trakcie użytkowania różnych przestrzeni. Względy estetyczne w procesie projektowania są tak samo ważne, jak oferowane przez tkaniny wielozmysłowe doznania.
Tkaniny taktylne mają zwrócić naszą uwagę na różnorodność i siłę działania efektów dotykowych, które pobudzają nasze zmysły.
Charakterystyczna dla tkanin struktura powierzchni wynika z właściwości fizycznych przędzy, z której jest zrobiona albo sposobu jej ujarzmienia.
Tkaniny mogą być gładkie, jak wypolerowana stal albo gładkie jak mokra, zwierzęca sierść i wtedy dotykanie ich przynosi ukojenie dla ciała spragnionego chłodu. Mogą być chropowate, faliste, supełkowate, niejednolite, pomarszczone, plisowane etc. Faktura często określana przez porównanie do innego materiału, mającego specyficzny i ogólnie rozpoznawalny wzór powierzchni (na przykład faktura aksamitna, skórzasta, płócienna). Zwyczajowo fakturę nazywa się wyrazistą, jeżeli znacznie odbiega od gładkości.
Tkaniny futrzaste, puszyste, miłe w dotyku, z układającą się pod palcami strukturą przędzy działają na zmysły otulająco i odwołują się do pierwotnego związku człowieka ze zwierzęciem. Takie powierzchnie wyzwalają w użytkowniku odruch głaskania, przytulania, przez co działają terapeutycznie.
Formowane termicznie, trwale utrzymane na powierzchniach syntetycznych tkanin fałdowania, plisowania, zagniecenia etc., działają intrygująco nie tylko wizualnie, ale także taktylnie. Lubimy dotykać takich materii, śledzić linie, odkrywać zawiłości geometrii.
Pobudzanie zmysłów w kontakcie z przedmiotami, które nas otaczają dostarcza przyjemności na różnych poziomach. Współczesny design czerpie inspiracje z otaczającej nas natury, dostarczając bodźców w postaci oddziałujących na nasze zmysły kształtów, płaszczyzn, powierzchni - z całym arsenałem ich możliwości.
Tkaniny biorące udział w sesji:
Tapicerska tkanina typu boucle o gęstym splocie i miękkim, haptycznym, pętelkowym runie. Idealnie nadaje się do tapicerowania mebli o nietypowych, skomplikowanych kształtach, np. organicznych, zaokrąglonych. Sprawdzi się na nowoczesnych sofach, fotelach, pufach. W gamie 16 odcieni Breve znajdziemy zarówno intensywne, nasycone barwy takie jak czerwień, granat, antracyt, czerń, żółć, jak i delikatne warianty beżu, kawy z mlekiem, różu, wrzosu, gołębiej szarości.
Dafina to kreszowana tkanina dekoracyjna z błyszczącą nitką. Dzieki połączeniu metalicznej przędzy z lnianą bazą, powstaje produkt idealny do industrialnych przestrzeni. Dostępna w naturalnej palecie trzech kolorów. Występuje w nietypowej szerokości 275 cm. Polecana na dekoracje okien: rolety rzymskie, firany. Zaletą jest certyfikat OEKO-TEX® Standard 100, który jest znakiem bezpieczeństwa wyrobów włókienniczych. Konserwacja wyłącznie poprzez delikatne czyszczenie chemiczne.
Kolekcja dwóch zwiewnych tkanin dekoracyjnych,nieregularnym, dynamicznym wzorem utworzonym przez perforacje z lekko poszarpanym konturem. Ebonyi Esprit to alternatywa dla tradycyjnych, gładkich firan. Ich nieco surowy, nowoczesny charakter doskonale wpisuje się w trend inspirowany naturą. Tkaniny dostępne są w siedmiu stonowanych, naturalnych kolorach w ekonomicznej wysokości 325 cm.
Kolekcja dwóch poliestrowych, żorżetowych tkanin dekoracyjnych: nieregularnie plisowane Philo i gładkie Phoebe. Tkaniny dostępne są w czterech, jasnych, stonowanych kolorach. To idealna propozycja na firany w nowoczesnym, jak i klasycznym wnętrzu. Konserwacja przez pranie wodne lub czyszczenie chemiczne. Należy zwrócićuwagę na fakt, iż tkanina Philo jest szeroka (285 cm) i poprzez swój kreszowany wzór musi być zastosowana w określonym kierunku. Natomiast tkaninę Phoebe można w zastosowaniu dowolnie odwracać.
Bosede to grubo i nieregularnie pleciona siatka dostępna w czterech naturalnych kolorach. Jej swobodny wygląd jest propozycją do nowoczesnych i oryginalnych wnętrz. Pomimo składu surowcowego- 100 % Poliester, produkt posida wyjątkowo naturalny wygląd. Tkanina do zastosowania na dekoracje takie jak firany, zasłony i ekrany. Występuje w ekonomicznej wysokości 280 cm. Konserwacja poprzez kąpiel wodna w 30°C lub czyszczenie chemiczne.
Tkanina tapicerska o strukturze futra z królika, która zastosowana na meblach będzie stanowiła mocny punkt każdej aranżacji. Mellow jest dostępny w 3 kolorach - kremowym, szarym i różowym. Rekomendowany do pomieszczeń w stylu boho, glamour lub jako dodatek do dziecięcego pokoju. Tkanina posiada wysoką gramaturę i pomimo z pozoru delikatnej konstrukcji, jego odporność na ścieranie wynosi 20 000 cykli Martindale'a.
Owcze runo to niemal archetypiczny symbol ciepła i ochrony: kożuch woźnicy, kurtka pilota, skóry wyściełające kamienne podłogi i twarde, dębowe ławy w dawnych zamkach. Kolekcja tkanin tapicerskich Agnello przywołuje te wszystkie skojarzenia, które od momentu udomowienia owiec nagromadziły się w naszej świadomości. Inspirowana przez naturę odwołuje się swoją kolorystyką i fakturami tkanin do wyglądu owczego runa.
Sesja wykonana na zlecenie firmy DEKOMA.
Zdjęcia, kontent merytoryczny, tekst MBBM Studio.